Natasja Oosterloo

Na groep 4 komt je kind in groep 5 terecht, waar opnieuw twee keer per jaar een Cito-toets, Leerling in Beeld, IEP-toets of andere lvs-toets wordt afgenomen. Benieuwd wat die toetsen inhouden en waar ze voor dienen? Ik zet in dit overzicht alles over Cito-toetsen (en de andere toetsen vanuit een leerlingvolgsysteem) voor je op een rijtje. Zo kun jij je grondig laten informeren.

Wat zijn Cito-toetsen?

Het basisonderwijs begint met Cito-toetsen, die tegenwoordig ook Leerling in Beeld heten of IEP, Route 8 en ga zo maar door. Het idee is dat het tussenmetingen zijn, toetsen die de tussenstand meten. Dat gebeurt aan de hand van drie domeinen, namelijk:

• Taal en spelling
• Rekenen
• Begrijpend lezen

Cito is lange tijd de belangrijkste aanbieder van dergelijke toetsen geweest. Vandaar dat in de volksmond nog altijd over Cito-toetsen wordt gesproken, ook al kunnen de aanbieders anders zijn. Deze toetsen verschillen wel van methodetoetsen. Waarin zit dat verschil hem dan?

Verschil methodetoets en Cito-toets

De methodetoets wordt vrijwel direct na het aanleren van nieuwe lesstof afgenomen. Stel, in groep 5 leren de kinderen ’t kofschip-x kennen en gebruiken. Na vier weken les volgens de methode, wordt de toets afgenomen. Die gaat dan over datgene dat even daarvoor geleerd is.

Cito-toetsen (lvs-toetsen) gaan langere tijd terug. Er is geen lesstof van Cito voorafgegaan aan deze toets en deze toetst probeert dan ook helder te krijgen welke kerndoelen bij kinderen goed zitten en welke nog aandacht verdienen.

Afnamemomenten

De Cito/ LVS-toetsen worden twee keer per jaar afgenomen. De M5 is in januari. De E5 is in juni.

Waarom Cito-toetsen?

In het onderwijs wordt voor Cito-toetsen gekozen, omdat deze onafhankelijk zijn. De methodes die scholen gebruiken zijn commerciële producten, die weliswaar de lijn van Cito en de kerndoelen volgen, maar andere belangen hebben. De Cito-toetsen worden min of meer gezien als staatsexamens of staatstoetsen en meten door het hele land over dezelfde linie. Ze zijn methodeonafhankelijk en bieden de leerkracht een uiterst betrouwbaar beeld.

Dat beeld komt uit de Cito-scores rollen. Het is niet zo dat kinderen allemaal de hoogste scores moeten halen. Wat wel de bedoeling is, is dat elk kind op zijn of haar niveau groei laat zien. Die groei zit hem in de vaardigheidsscores en wordt door de analyse van Leerling in Beeld altijd heel mooi in kaart gebracht. De leerkracht gebruikt de scores om zijn of haar lessen verder op af te kunnen stemmen.

Inhoud

In groep 5 wordt meer ingezet op begrijpend lezen en complexere rekenopgaven. Het vak spelling wordt uitgebreid met een stukje zinsontleding en grammatica.

In het overzicht hieronder geef ik per vakgebied een paar voorbeelden van wat er dan zoal getoetst wordt.

Rekenen

• Rekenen tot 1.000 (optellen en aftrekken, vermenigvuldigen en delen)
• Kolomsgewijs rekenen
• Rekenen met tijd, geld en ruimte
• Tafels van vermenigvuldiging

Taal en spelling

• Spellen van categoriewoorden
• Spellen van werkwoorden
• Zinsontleding en grammatica

Lezen

• Begrijpend lezen

Help je kind in groep 5

Grote kans dat je je kind in groep 5 wil helpen. Dan is het van belang te weten wat er geleerd wordt. Begrijpend lezen en rekenen zijn de belangrijkste vakken, waar ook de nieuwste zaken worden aangeleerd. Zorg ervoor dat je kind goed kan oefenen met die vaardigheden die op dat moment aan bod komen. Herhalen kan zinvol zijn om de basis te verstevigen.

Het beste is om in gesprek te gaan met de leerkracht van je kind. Die weet immers wat hij of zij nog moeilijk vindt. Je kan altijd op basis van de eerdere Cito-toetsen een plannetje maken.

Cito-toets groep 5 oefenen

Wil je echt doelgericht Cito-toetsen oefenen? Dan ben je niet de enige. Steeds meer ouders kiezen ervoor een Citotrainer aan te schaffen om hun kind te laten oefenen voor Cito, Leerling in Beeld, IEP of andere lvs-toetsen. De redenen kunnen dan ook flink verschillen. De meeste ouders herkennen zich in deze redenen om een Citotrainer aan te schaffen:

• Hun kind heeft een achterstand opgelopen of vertoont uitval;
• Er is veel wisseling van leerkrachten (of helemaal geen leerkracht);
• Er is sprake van een onbevoegde leerkracht voor de klas;
• Ze willen zeker weten dat hun kinderen goed mee blijven komen op school;
• Ze vinden het fijn om controle op het schoolwerk te hebben.

Als adviseur raad ik je het wel af om puur en alleen te oefenen om de resultaten van de toetsen te beïnvloeden. Ja, het is waar dat kinderen door het oefenen hoger kunnen scoren, maar besef wel dat je dan instroomt op een bepaald niveau en dat niveau wel aanwezig moet zijn om te blijven volhouden. Anders gezegd: train je je kind suf en scoort het een II op de Cito rekenen, dan is het hard werken om dat vast te houden op de volgende Cito-toets.

Goede oefenboeken zijn een voorwaarde

Waar veel ouders de mist mee ingaan is het gebruik van verkeerd oefenmateriaal. Zeker online lesprogramma’s zijn niet aan te raden, omdat ze afleiden van de focus. Ik gebruik altijd het oefenboek van Bureau Bijles om kinderen bijles te geven. In de afgelopen jaren hebben die boeken altijd vreselijk veel effect gehad en geholpen. Wat ik kan, kan jij als ouder ook.

Oefenboek voor groep 5

Het oefenboek “Cito-toets Groep 5 Oefenen” biedt mij als bijlesdocent alles wat ik nodig heb. En dus jou als ouder ook. Het bevat stof voor alle vakken (rekenen, taal, spelling, begrijpend lezen en woordenschat) die getoetst worden, maar ook nog eens volop de ruimte om te herhalen en te oefenen.

Door samen na te kijken kan je kind nog meer van de gemaakte fouten leren. Ik heb in de afgelopen jaren kinderen altijd zien groeien, vaak van slechts een uurtje bijles in de week. Wie er op tijd bij is, kan dus echt veel verschil maken.

De oefenboeken van Bureau Bijles vind ik erg prettig, want ze worden vaak bijgewerkt. Ze zijn bovendien ook los te bestellen, voor elke toets is er een boek (M5 en E5). Zelf gebruik ik de voordeligere combinatie.

Zoals gezegd zijn de oefenboeken lekker vol en kun je er zeker een heel schooljaar mee vooruit. Je kan al resultaten boeken met een paar minuutjes in de week.

Om te laten zien dat ik niet alleen sta in mijn mening heb ik hier wat reviews van gebruikers verzameld. Je leest meer ervaringen op bijvoorbeeld de website boekenbestellen.nl, waar je het fysieke boek kunt kopen.

Aan de slag met de Cito voor groep 5

Wil jij de oefenboeken voor groep 5 kopen? Ze zijn zowel digitaal als fysiek beschikbaar. Klik op de link in de tabel hieronder om naar de goede oefenboeken te gaan.