Natasja Oosterloo

Groep 8 is het laatste jaar van de basisschool, maar wel een belangrijk jaar. De Cito-toets B8 (Leerling in Beeld, IEP of Route 8) en de doorstroomtoets (de eindtoets voor groep 8) zijn de laatste toetsen die een bepalende rol spelen. Wil jij alles weten over de rol van deze Cito-toetsen in groep 8? Lees dan dit handige overzicht, dat ik speciaal voor ouders met kinderen in groep 8 heb opgezet.

Wat zijn Cito-toetsen?

De Cito-toetsen worden vanaf groep 3 tot en met groep 8 gebruikt om de doorgaande lijn te bewaken. Kinderen krijgen de ruimte om op hun eigen niveau te groeien, maar de toetsen bieden wel de mogelijkheid om tijdig in te grijpen als kinderen van hun groeiende lijn afbuigen.

Hoewel de term Cito-toets nog veel gebruikt wordt, gaat het tegenwoordig ook om andere toetsen die middels een lvs (leerlingvolgsysteem) worden aangeboden, zoals Leerling in Beeld, IEP en Route 8.

De Cito-toetsen richten zich in het bijzonder, zeker in groep 8, op de volgende vakken:

• Studerend en begrijpend lezen
• Rekenen
• Spelling en grammatica

Afnamemomenten

Qua afnamemomenten wijken de Cito-toetsen in groep 8 af van die van andere groepen. Waar in groep 3 tot en met 7 de M-toets in januari en de E-toets in juni wordt afgenomen, gebeurt dit in groep 8 niet. Daar is sprake van de B8 (begin-8) toets in november en de doorstroomtoets in februari. De doorstroomtoets is de laatste toets die nog invloed heeft op het schooladvies voor de middelbare school.

Schooladvies middelbaar onderwijs

Kinderen krijgen vaak al in groep 7 een schooladvies. De Cito-toetsen van groep 7 spelen daar een belangrijke rol bij. Dit schooladvies is echter niet definitief. In groep 8 wordt, op basis van de B8-toets een definitief schooladvies gegeven. Daarbij gelden doorgaans de volgende richtlijnen:

• Overwegend I-scores: vwo
• Overwegend II-scores: havo
• Overwegend III-scores: vmbo tl
• Overwegend IV-scores: vmbo-kader en/ of basis
• Overwegend V-scores: vmbo-basis of praktijkonderwijs

Een schooladvies is desondanks nog niet helemaal definitief. De doorstroomtoets is er namelijk als laatste check om te bepalen of het gegeven niveau ook echt het niveau is dat aansluit bij het kind. Wordt de doorstroomtoets hoger gescoord dan het schooladvies? Dan wordt het schooladvies aangepast naar boven. Andersom, dus een lagere score, leidt dit niet tot een lager advies. Een schooladvies kan, op basis van de doorstroomtoets, dus enkel naar boven uitvallen.

Waarom Cito-toetsen?

Cito-toetsen en het lvs spelen een cruciale, bepalende rol in het basisonderwijs. De reden daarvoor is eenvoudig: de toetsen zijn onafhankelijk en zetten de resultaten van een leerling af tegen leeftijdsgenoten door het hele land.

Het is nooit het doel van Cito om alle leerlingen een vwo-advies te geven. Cito gaat, net als de school, niet voor de hoogste uitstroom. Waar het wel op gaat is dat elk kind op niveau blijft groeien. De vaardigheidsscores bij Cito-toetsen en andere lvs-toetsen is dan ook leidend voor de hulp die gegeven wordt. Groeit een kind te hard? Dan kan er hulp naar boven worden gegeven, zoals meerwerk of pluswerk. Groeit een kind juist niet hard of helemaal niet? Dan kan verlengde instructie worden gegeven.

Het voordeel van Cito-toetsen is dat er een duidelijke uitslag is, die leerkrachten gemakkelijk kunnen analyseren.

Inhoud

Groep 8 krijgt nauwelijks nieuwe lesstof aangeboden. Hooguit op het gebied van spelling en studievaardigheden/ begrijpend lezen. Het betreft voor het grootste deel herhaling uit groep 7. Dat is dan ook terug te zien in de toetsen die in groep 8 worden afgenomen. Voor de volledigheid hieronder een klein overzicht per vakgebied. Dit zijn onderdelen die op Cito-toetsen worden getoetst:

Rekenen

• Optellen en aftrekken tot en met 1.000.000
• Vermenigvuldigen en delen tot en met 1.000.000 en erover
• Cijferend rekenen (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen)
• Rekenen met tijd, geld en ruimte
• Rekenen met breuken, procenten en kommagetallen
• Rekenen met verhoudingstabellen/ verhoudingen
• Rekenen met alle metrieke stelsels (lengte, oppervlakte en inhoud)

Taal en spelling

• Spellen van niet-werkwoorden (categorieën)
• Spelen van werkwoorden
• Grammatica
• Zinsontleding
• Interpunctie

Lezen

• Begrijpend lezen/ studerend lezen

Help je kind in groep 8

Grote kans dat je je kind in groep 8 extra wil ondersteunen. Dat kan heel goed, zeker nu je weet wat een kind in groep 8 allemaal op school krijgt. Los van de vakken is het goed om je kind te leren plannen, met een agenda leren werken. Dit is een vaardigheid die kinderen op de middelbare school ook echt moeten beheersen.

Cito-toets groep 8 oefenen

Je kan er ook voor kiezen de Cito-toets van groep 8 te oefenen met je kind. De meeste ouders die de Cito met hun kind oefenen, hebben daar een reden voor. Bijvoorbeeld:

• Het wegwerken van achterstanden;
• Het voorkomen van uitval en achterstanden;
• Als alternatief voor uitvallende lessen door het lerarentekort;
• Een schooladvies dat niet overeenkomt met het beeld van ouders;
• Controle op het schoolwerk;
• Een goede start op het middelbaar onderwijs.

De Cito-toets groep 8 oefenen hoeft bovendien niet veel tijd te kosten. Met het juiste materiaal is twee tot drie keer per week een kwartier tot een half uur toereikend. Dit hangt natuurlijk wel af van het niveau van je kind en de doelen die jullie stellen.

Goede oefenboeken voor groep 8

Wanneer je aan de slag gaat met de Cito-toets oefenen voor groep 8, adviseer ik je met klem op zoek te gaan naar goede, passende oefenboeken. Er is veel materiaal te vinden dat verre van helpend is. Veel oefenboeken zijn verouderd, focussen op het juiste of bootsen niet het Cito-materiaal na.

Ik gebruik voor groep 8 dan ook twee verschillende oefenboeken. Het ene boek is van Bureau Bijles en richt zich op heel groep 8 (beide toetsen) en alle vakken. Het is “Cito-toets Groep 8 Oefenen”, een boek dat de meeste bijlesleerlingen kennen uit voorgaande jaren. Het tweede boek dat ik gebruik is puur voor de doorstroomtoets en komt van libtoetsoefenen.nl. Dit boek heet “Doorstroomtoets oefenen” en doet wat het volgens de titel belooft: het bereidt optimaal voor op de doorstroomtoets.

Beide boeken zijn te gebruiken voor groep 8. Het grootste verschil is dat “Cito-toets Groep 8 Oefenen” voorbereid op zowel de B8 als de doorstroomtoets, terwijl het boek “Doorstroomtoets oefenen” alleen voor de doorstroomtoets is. Met beide boeken heb ik goede resultaten gehaald. Gelukkig zijn ze ook voor ouders te koop.

Hieronder heb ik enkele recensies van de boeken geplaatst, zodat je ziet hoe andere ouders het ervaren. Meer recensies kun je altijd terugvinden op boekenbestellen.nl, de website waar je zowel “Cito-toets Groep 8 Oefenen” als “Doorstroomtoets oefenen” kunt kopen.

Aan de slag met de Cito voor groep 8

Wil jij een goed oefenboek voor groep 8 kopen? Hieronder zet ik nog even alle specificaties van beide boeken voor je op een rij.